Cô bé bán diêm thể hiện giá trị nhân văn cao đẹp qua tấm lòng yêu thương, trân trọng con người của Nhà văn Andersen. Cái kết truyện đầy day dứt thức tỉnh độc giả nhiều thế hệ về cách sống, về thái độ, tình cảm đối với những người xung quanh, nhất là những mảnh đời bất hạnh.
Giữa trời đông giá rét của ngày Giáng Sinh, có một cô bé nghèo đang ôm giỏ diêm đi bán trên con đường phủ đầy tuyết trắng. Cô bé mồ côi cả cha lẫn mẹ, chỉ còn mỗi bà ngoại nhưng bà của cô cũng vừa bạo bệnh mà qua đời.
Cô bé vừa đi vừa rao bán những hộp diêm nhỏ, nhưng mọi người cứ vội vã lướt qua để về nhà đón Giáng Sinh mà không ai để ý đến cô.
Cô bé dừng lại run rẩy vì lạnh, nhìn những cửa hàng bán bánh ngọt bên kia đường. Đèn sáng lung linh khiến cô bé ao ước có một miếng bánh ngay bây giờ để xua tan cơn đói. Cô bé đến bên cửa kính cửa hàng bánh ngọt. Bên trong, mọi người đang ăn uống vui vẻ và ấm áp bên lò sưởi.
Những dải ruy băng và cây thông Noel được trang trí đầy màu sắc bên trong cửa hàng. Mọi người đều vui vẻ hạnh phúc chuẩn bị đón Giáng Sinh mà không hề hay biết có một cô gái bé nhỏ đứng run rẩy vì đói và lạnh bên ngoài cửa sổ.
Trời càng lúc càng lạnh, cô bé run rẩy ngồi xuống bậc thềm bên ngoài cửa hàng. Tuyết rơi mỗi lúc một dày thêm. Cô bé quá lạnh liền lấy ra một que diêm rồi thắp lên.
Ánh lửa lung linh hiện ra, cô bé khum tay giữ lấy hơi ấm bé nhỏ đó, Trước mặt cô như hiện ra những chiếc bánh ngọt đầy màu sắc và ngon lành. Thậm chí cô còn ngửi được cả mùi thơm của va-ni và sữa nữa.
Que diêm thứ nhất dần tắt, cô bé lại quẹt lên que diêm thức hai. Lúc này, hình ảnh một đĩa gà quay hiện ra trước mắt cùng rượu vang và súp nóng hổi.
Que diêm thứ hai dần tắt, cô bé lại quẹt thêm que diêm thứ ba. Hình ảnh cây thông Noel và các đồ trang trí đầy màu sắc cùng quà tặng của đêm Giáng Sinh hiện ra. Cô bé vô cùng thích thú.
Cứ như thế, cô bé quẹt hết que diêm này đến que diêm khác. Cho đến khi ánh sáng của que diêm cuối cùng vụt sáng, hình ảnh bà ngoại hiền lành ấm áp hiện lên. Bà ngoại dang hai tay về phía cô bé. Cô bé sung sướng nắm lấy đôi tay bà.
Ánh sáng của que diêm cuối cùng cũng giống như điều ước của cô bé, cô chỉ mong mỏi được ở trong vòng tay của gia đình. Cả hai người họ cùng bay len trời trong ánh sáng lung linh dưới trời tuyết của dêm Giáng Sinh và bỏ cái đói rét, lạnh lẽo ở lại.
